We zetten de feiten op een rij en laten de verschillen per regio zien. Daarna lees je wat dit voor jou kan betekenen. Gelukkig zijn er ook goede initiatieven. Zoals subsidies voor huiseigenaren om hun woning duurzamer te maken. En bewoners die samen hun buurt groener en comfortabeler maken.

Hevige neerslag kan zorgen voor wateroverlast. Vooral steden zijn kwetsbaar. Hevige regenbuien leiden tot straten en kelders die tijdelijk onderlopen. Dit kan zorgen voor water en modder in je huis en zelfs rioolwater dat binnenkomt.

Ook overstromingen kunnen zorgen voor wateroverlast.Maar liefst 58% van Nederland kan bij een dijkdoorbraak of extreem hoogwater overstromen(Atlas Leefomgeving). Dat betekent dat miljoenen huishoudens in een mogelijk risicogebied wonen. Dankzij stevige dijken en waterkeringen is de kans op zo’n overstroming gelukkig klein. Maar de gevolgen van een doorbraak zijn enorm.

Hevige neerslag kan zorgen voor wateroverlast. Vooral steden zijn kwetsbaar. Hevige regenbuien leiden tot straten en kelders die tijdelijk onderlopen. Dit kan zorgen voor water en modder in je huis en zelfs rioolwater dat binnenkomt.

Ook overstromingen kunnen zorgen voor wateroverlast.Maar liefst 58% van Nederland kan bij een dijkdoorbraak of extreem hoogwater overstromen(Atlas Leefomgeving). Dat betekent dat miljoenen huishoudens in een mogelijk risicogebied wonen. Dankzij stevige dijken en waterkeringen is de kans op zo’n overstroming gelukkig klein. Maar de gevolgen van een doorbraak zijn enorm.

Rui​​​​​​​m een derde van de huishoudens krijgt de woning niet koel op warme dagen (CBS). Vooral versteende wijken (dus zonder groen) en sociale huurwoningen zijn gevoelig voor hittegolven. En die komen steeds vaker voor.

Tussen de 487 duizend en 687 duizend woningen lopen risico op verzakking door droogte (KCAF). Dat is zo’n 8% van alle woningen in Nederland. De belangrijkste risico’s zijn droogstand bij houten funderingen (paalrot). En optrekkend vocht of scheefzakken bij ondiepe funderingen.

Klimaatverandering heeft niet overal in Nederland dezelfde gevolgen. Het soort risico (wateroverlast, hittestress, problemen met de fundering) verschilt per regio. Net als hoeveel last je ervan hebt. Dat komt door verschillen in de bodem en de ligging van je huis.

• Waar het nu speelt: vooral in versteende wijken, dus met weinig groen, in steden en dorpen. En in gebieden met verouderde riolering (onder andere delen van Noord- en Zuid-Holland).
  
  Bij hevige buien kan water tijdelijk blijven staan op straten, pleinen en in kelders. In veel wijken is het wel bekend wat de gevoelige plekken zijn voor wateroverlast. Daar waar het eerst water op straat blijft staan zijn de risico’s het grootst.
  
  
• Wat je merkt als bewoner: natte kruipruimtes en kelders, en schade aan vloeren en meubels. En als het echt tegenzit: binnenstromend modderwater en rioolwater dat je huis binnenkomt. Met alles wat daarin drijft…
  
  
• Waarom hier: veel verhard oppervlak door stenen en beton. Hierdoor kan water niet in de grond wegzakken. En riolen kunnen de hoeveelheid water niet snel genoeg afvoeren.

• Waar het nu speelt: vooral in versteende wijken, dus met weinig groen, in steden en dorpen. En in gebieden met verouderde riolering (onder andere delen van Noord- en Zuid-Holland).
  
  Bij hevige buien kan water tijdelijk blijven staan op straten, pleinen en in kelders. In veel wijken is het wel bekend wat de gevoelige plekken zijn voor wateroverlast. Daar waar het eerst water op straat blijft staan zijn de risico’s het grootst.
  
  
• Wat je merkt als bewoner: natte kruipruimtes en kelders, en schade aan vloeren en meubels. En als het echt tegenzit: binnenstromend modderwater en rioolwater dat je huis binnenkomt. Met alles wat daarin drijft…

• Waarom hier: veel verhard oppervlak door stenen en beton. Hierdoor kan water niet in de grond wegzakken. En riolen kunnen de hoeveelheid water niet snel genoeg afvoeren.

• Waar het nu speelt: Zeeland, delen van Friesland, het rivierengebied (Maas, Rijn, Waal, IJssel) en andere laaggelegen polders.
  
  Nederland is goed beschermd en de overheid werkt hier elk moment aan. De kans op een doorbraak is dan ook klein. Maar als het gebeurt, zijn de gevolgen groot. Want bij een doorbraak of extreem hoogwater kunnen grote gebieden onderlopen.
  
  
• Wat je merkt als bewoner: grote schade aan je huis, tuin en omgeving en een lange herstelperiode. Veel huizen worden (tijdelijk) onbewoonbaar.
  
  
• Waarom hier: door de ligging beneden zeeniveau of vlak achter dijken en keringen. Of omdat er grote rivieren in de buurt zijn. Bekijk hier hoe hoog het water bij jou komt.

• Waar het nu speelt: Zeeland, delen van Friesland, het rivierengebied (Maas, Rijn, Waal, IJssel) en andere laaggelegen polders.
  
  Nederland is goed beschermd en de overheid werkt hier elk moment aan. De kans op een doorbraak is dan ook klein. Maar als het gebeurt, zijn de gevolgen groot. Want bij een doorbraak of extreem hoogwater kunnen grote gebieden onderlopen.
  
  
• Wat je merkt als bewoner: grote schade aan je huis, tuin en omgeving en een lange herstelperiode. Veel huizen worden (tijdelijk) onbewoonbaar.

• Waarom hier: door de ligging beneden zeeniveau of vlak achter dijken en keringen. Of omdat er grote rivieren in de buurt zijn. Bekijk hier hoe hoog het water bij jou komt.

• Waar het nu speelt: de Randstad en andere dichtbebouwde steden hebben het sterkste hitte-eiland effect. Daarmee bedoelen we dat het in steden warmer is dan in de gebieden daaromheen. Dit komt omdat er in de stad vaak veel steen en asfalt is. Terwijl er weinig groen is, minder schaduw en beperkte luchtcirculatie: de warmte blijft hangen.
  
  Er is ook verschil tussen het zuiden en noorden van Nederland. Limburg kent in verhouding veel tropische dagen en de Waddeneilanden juist weinig.
  
  
• Wat je merkt als bewoner: benauwde nachten, slechter slapen en een slechtere concentratie. Kwetsbare groepen (zoals ouderen) lopen een verhoogd gezondheidsrisico (RIVM).

• Waarom hier: gebouwen houden warmte vast. Weinig groen en weinig water in de buurt zorgt voor minder natuurlijke koeling. Groen en water zorgen voor verdamping en daardoor wordt het minder warm, bomen geven schaduw.

• Waar het nu speelt: de Randstad en andere dichtbebouwde steden hebben het sterkste hitte-eiland effect. Daarmee bedoelen we dat het in steden warmer is dan in de gebieden daaromheen. Dit komt omdat er in de stad vaak veel steen en asfalt is. Terwijl er weinig groen is, minder schaduw en beperkte luchtcirculatie: de warmte blijft hangen.
  
  Er is ook verschil tussen het zuiden en noorden van Nederland. Limburg kent in verhouding veel tropische dagen en de Waddeneilanden juist weinig.

• Wat je merkt als bewoner: benauwde nachten, slechter slapen en een slechtere concentratie. Kwetsbare groepen (zoals ouderen) lopen een verhoogd gezondheidsrisico (RIVM).
  
  
• Waarom hier: gebouwen houden warmte vast. Weinig groen en weinig water in de buurt zorgt voor minder natuurlijke koeling. Groen en water zorgen voor verdamping en daardoor wordt het minder warm, bomen geven schaduw.

Click to edit...

• Waar het nu speelt: veen- en kleigebieden in onder andere Zuid-Holland, Utrecht, het rivierengebied en Groningen. Door droogte en daling van het grondwater kan er bij houten palen paalrot ontstaan. En bij ondiepe funderingen leidt het tot scheefzakken. Want de grond zakt door het gewicht van het huis sneller dan bijvoorbeeld de stoep.

• Wat je merkt als bewoner: scheuren in muren, deuren en ramen die klemmen. Stoepen en tuinen die verzakken en optrekkend vocht. Problemen met de aansluiting op het riool, de water- of gasleiding. Grote verschillen in hoogte als de buren wél hun fundering hebben aangepakt. En uiteindelijk kostbaar herstel van de fundering.
  
  
• Waarom hier: in veen- en kleigebieden is de bodem gevoelig voor uitdroging en inklinking (krimpen van de grond). Bij houten palen kan er paalrot ontstaan doordat er zuurstof bij het hout komt als het grondwaterpeil daalt. Uiteindelijk kunnen de palen het gewicht van de woning dan niet meer dragen. Voor ondiepe funderingen geldt dat ze wegzakken als de bodem krimpt of verschuift.

• Waar het nu speelt: veen- en kleigebieden in onder andere Zuid-Holland, Utrecht, het rivierengebied en Groningen. Door droogte en daling van het grondwater kan er bij houten palen paalrot ontstaan. En bij ondiepe funderingen leidt het tot scheefzakken. Want de grond zakt door het gewicht van het huis sneller dan bijvoorbeeld de stoep.

• Wat je merkt als bewoner: scheuren in muren, deuren en ramen die klemmen. Stoepen en tuinen die verzakken en optrekkend vocht. Problemen met de aansluiting op het riool, de water- of gasleiding. Grote verschillen in hoogte als de buren wél hun fundering hebben aangepakt. En uiteindelijk kostbaar herstel van de fundering.

• Waarom hier: in veen- en kleigebieden is de bodem gevoelig voor uitdroging en inklinking (krimpen van de grond). Bij houten palen kan er paalrot ontstaan doordat er zuurstof bij het hout komt als het grondwaterpeil daalt. Uiteindelijk kunnen de palen het gewicht van de woning dan niet meer dragen. Voor ondiepe funderingen geldt dat ze wegzakken als de bodem krimpt of verschuift.

Klimaatverande​​​​​​​ring heeft gevolgen voor je huis. Maar ook voor je portemonnee, hoe comfortabel je woont en je gezondheid.

Klimaatverandering vergroot de kans op wateroverlast, hittestress en problemen met de fundering. Dit kan leiden tot hoge kosten. Ook zijn niet alle risico’s verzekerd. Schade door funderingsproblemen of overstroming valt vaak buiten de standaarddekking. Ook kan de waarde van je woning dalen.

Wil je een woning kopen en staat deze in een risicogebied? Of is deze woning slecht aangepast op klimaatverandering? Dan kan het lastiger zijn om een hypotheek of verzekering af te sluiten. Banken en taxateurs kijken namelijk steeds kritischer naar klimaatrisico’s en de gevolgen daarvan voor woningen.

Bodemdaling en een huis dat verzakt is, kan leiden tot optrekkend vocht en scheuren in muren. Ook kunnen wateroverlast of vochtproblemen zorgen voor een muffe lucht in huis en schimmelplekken. Met vervelende gevolgen zoals stinkende meubels, gordijnen of kleding. Dit alles zorgt ervoor dat je een stuk minder prettig woont.

Een huis dat in de zomer te warm wordt? Of waar je bij elke bui natte voeten krijgt? Dat voelt niet als een veilige, prettige plek om te wonen. Hitte in huis zorgt voor slapeloze nachten. Je hebt minder energie overdag en je kunt je slechter concentreren.

Wateroverlast kan s​​​​​​​chimmelvorming veroorzaken. Hierdoor kun je luchtwegklachten krijgen of last van allergieën.

Hittestress is niet alleen oncomfortabel; het kan ook gevaarlijk zijn. Vooral voor ouderen, jonge kinderen en mensen met een kwetsbare gezondheid. Zij lopen risico op uitdroging, oververhitting of zelfs hartproblemen tijdens hittegolven.

Heb je een eigen woning? Dan heb je - vergeleken met huurders - vaak meer mogelijkheden om je woning aan te passen. Ook kun je gebruikmaken van subsidies of andere financiële steun. Daarover lees je hieronder meer.

Huiseigenaren merken de gevolgen van klimaatverandering vaak direct in hun portemonnee. Maar als eigenaar heb je wél de meeste knoppen om aan te draaien. Je beslist namelijk zelf over isolatie, zonwering, groene daken, wateropvang en – waar nodig – funderingsherstel. Zo voorkom je schade aan je woning. En tegelijk kun je je huis comfortabeler maken, want veel aanpassingen om woningen klimaatbestendig te maken verbeteren ook het comfort.

Gelukkig is er financieel ook steun voor huiseigenaren, zoals:

• de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE): een subsidie om je woning duurzamer te maken;
  
  
• de Subsidieregeling verduurzaming voor verenigingen van eigenaren (SVVE): een subsidie om als VvE het gebouw duurzamer te maken;
  
  
• het Nationaal Warmtefonds om geld te lenen voor verduurzaming tegen een lage rente (afhankelijk van je inkomen);
  
  
• het Fonds Duurzaam Funderingsherstel als je het herstel van de fundering niet zelf kunt betalen.

Houd er rekening mee dat je bij een subsidie meestal het bedrag moet voorschieten. En dat je hiervan vaak nooit het hele bedrag terugkrijgt. Ook kan de subsidiepot leeg raken als er meer mensen subsidie aanvragen dan er is.

Weersveranderingen en extreme omstandigheden hebben direct invloed op het dagelijks leven en woonplezier van miljoenen Nederlanders. Of je nu huurder of eigenaar bent: de meeste mensen krijgen te maken met uitdagingen. Het is belangrijk dat je je bewust bent van de risico’s. En welke mogelijkheden er zijn om je woning aan te passen. Zo kun je zelf stappen zetten om deze comfortabeler en gezonder te maken.

Benieuwd hoe andere mensen hiermee omgaan? Lees over ons onderzoek onder ruim tweeduizend consumenten.

Deel dit artikel